Beyin Igfal Sebekesi

1980'li yılolar "iktisadi aklın" rönesans yıllarıdır! Neo-liberalizmin vatanı Amerika'nın öncülüğünü yaptığı "eşitlik yerine özgürlük" sloganının, aslında şirketler için "ticari ifade özgürlüğü"nden başka bir şey olmadığı ortaya çıkmış, kutsallaştırılmış bir kavram olan "piyasa" bireysel ve kolektif hayata sızarak, demokrasi ve özgürlüğün gündelik hayattaki yaşanma alanlarını tahrip etmiştir.
"Yükselen değerler"in en gözde mesleği olan reklamcılık, "seçkin", "bireyci" girişimlerinin, bütün dünyayı işgal eden gazeteleri, pembe dizileri, yarışma programlarını, uydu yayınlarını "becerikli" bir biçimde kullanması sayesinde dünyayı tek bir imge pazarına dönüştürmüştür, cilalı ürünlerin satılması için beyinlerin standartlaşmasını, iğfale uygun hale gelmesini sağlamıştır. Alınan, satılan şeyin, isim, marka ve hayale döüştüğü günümüzde "alış-veriş" bile sahiciliğin yitirmiş, demokratik girişimler aleyhine kamuoyu hazırlayan ve her ürlü partinin seçim kampanyasını yürütebilenler, yeni dünya düzensizliğinin "parlak" aktörleri olan reklamcılardır. Coca Cola, Ppsi Cola, Adidas, Nestle, McDonald's, Sony, Marlboro, Levi's gibi markaları dünyanın her yerinde mevcut ve "arzulanır" kılan; aynı ürünü değişik ülkelerde farklı imajlarla pazarlayan, hayali ihtiyaçlar yaratanlar yine reklamcılardır. Üçüncü dünya ülkelerinde ise reklam salıgan bir modernliğe dönüşmüştür. Cips, corn flaks, hamburger ve gazzlu içeekler yüzünden doğal bslenme alışkanlıkları yok olmuş; mısırın anavatanı olan Meksika mısır ithal eder duruma gelmiş; Brezilya dünyanın en önemli portakal ihraçatçısı iken besleyici hiçbir özellik taşımayan Fanta Orenge tüketiminde birinci sıraya çıkınca, nüfusun büyük çoğunluğunda C vitamini eksikliği görülmüştür.
Reklamcılıkla ilgili kitapların, insanları yuppiliğe özendirmek amacıyla yayımlandığı ünümüzde, Mattelart'ın çok sayıda önekle beslenen bu ciddi ve sabır ürünü araştırması, yeni ve eleştirel bir muhalefet anlayışının isşasına imkan sağlamaktadır. Hayatı "yükselen değerler"in cazibesinden uzak derarak anlamak isteyenler ilamların, kliplerin, reklam filmlerinin sahte parıltısından başka kaygılar taşaıyanlar ve beyinlerinin nasıl, niçin ve kimler tarafından iğfal eildiğini merak edenler için vazgeçilmez bir kitap...
Beyin İğfal Şebekesi.